Ο Μεσογειακός χαμαιλέοντας αποτελεί ένα ξεχωριστό ζώο με μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, το οποίο στις περισσότερες περιοχές του κόσμου όπου απαντάται, αναγνωρίζεται από όλους ως ένα εμβληματικό είδος. Στο νησί της Σάμου συνεχίζει να επιβιώνει ένας από τους τελευταίους πληθυσμούς του Μεσογειακού Χαμαιλέοντα στην Ελλάδα. Στο παρελθόν είχαν εντο
πιστεί Μεσογειακοί Χαμαιλέοντες στην Χίο και στην Κρήτη. Δυστυχώς πλέον δεν υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξή τους στα νησιά αυτά. Καθώς απειλείται με εξαφάνιση θεωρείται προστατευόμενο είδος. Στην Eλλάδα υπάρχει και ένα άλλο είδος χαμαιλέοντα, ο Αφρικάνικος Χαμαιλέοντας που συνταντάται μόνο στην Πύλο της Πελοποννήσου. Ο Αφρικανικός Χαμαιλέοντας φαίνεται να εισήχθε στην Ελλάδα μέσω της Αιγύπτου χιλιάδες χρόνια πριν.
Ο χαμαιλέοντας συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην την ισορροπία των χερσαίων οικοσυστημάτων του νησιού, καθώς αποτελεί σημαντικό ρυθμιστή εντόμων με τα οποία και τρέφεται. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους αποτελούν εδώ και πολλούς αιώνες απομονωμένους βιότοπους, γεγονός που κάνει και τη βιοποικιλότητα τους ιδιαίτερα ευάλωτη. Για το λόγο αυτό, μία μεγάλη πυρκαγιά ή η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων μπορεί να αποβεί μοιραία για αυτό τον σημαντικό, τον τελευταίο πληθυσμό μεσογειακού χαμαιλέοντα στην Ελλάδα.
Η Ομάδα Χερσαίας Έρευνας του Αρχιπελάγους, συνεχίζει για έβδομη χρονιά τις καταγραφές του πληθυσμού Μεσογειακού χαμαιλέοντα στη Σάμο. Έχοντας συναίσθηση της σπανιότητας του είδους και της ευθύνης που το γεγονός αυτό δημιουργεί, από το 2009 η Ομάδα Χερσαίας Έρευνας του Αρχιπελάγους, ξεκίνησε επιτόπια έρευνα και δράσεις προστασίας με στόχο να συμβάλλει ουσιαστικά στην άμυνα αυτού του σπάνιου πλέον είδους. Για το σκοπό αυτό εργαζόμαστε συστηματικά όχι μόνο για τη συλλογή δεδομένων, αλλά και για την ενημέρωση του κοινού, με στόχο την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για τη σημαντικότητα και τη σπανιότητα του είδους.
Το σύνολο των παραπάνω δράσεων είναι αυτοχρηματοδοτούμενο από το Αρχιπέλαγος, και βασίζεται εξ’ ολοκλήρου στην εθελοντική εργασία και προσφορά.
Οι χαμαιλέοντες είναι δενδρόβια ερπετά που περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους κρυμμένα σε κλαδιά υψηλών θάμνων ή δένδρων. Παρόλα αυτά κατά την αναπαραγωγική περίοδο, εγκαταλείπουν τα δέντρα για να αναζητήσουν σύντροφο και στη συνέχεια για να γεννήσουν τα αυγά τους.
Όπως όλες οι σαύρες που συναντάμε στην Ελλάδα ΔΕΝ διαθέτουν δηλητήριο και είναι εντελώς ακίνδυνοι για τον άνθρωπο.
Τι να κάνετε εάν συναντήσετε ένα χαμαιλέοντα:
• Εάν εντοπίσετε ένα χαμαιλέοντα στην ύπαιθρο ή σε κάποιο δέντρο, σε καμία περίπτωση μην τον ακουμπήσετε και μην τον ενοχλήσετε!
• Το καλοκαίρι είναι πιθανό να παρατηρήσουμε χαμαιλέοντες να διασχίζουν το δρόμο. Εάν δεν θέτει σε κίνδυνο εμάς, πεζούς ή τα υπόλοιπα οχήματα, μπορούμε να σταματήσουμε και να τοποθετήσουμε τον χαμαιλέοντα μακριά από τον δρόμο στο πλησιέστερο κατάλληλο σημείο (κατα προτίμηση με υψηλή βλάστηση και δέντρα) ώστε να μην τον πατήσει κάποιο αυτοκίνητο. Είναι προτιμότερο να τον τοποθετήσετε σε κάποια εφημερίδα και να αποφύγετε επαφή με γυμνά χέρια.
• Εάν απειλείται από σκύλο ή γάτα, τοποθετήστε τον σε ένα κλαδί του κοντινότερου θάμνου ή δέντρου, μακριά από τα ζώα.
• Αν τον εντοπίσετε κάπου παγιδευμένο, μετατοπίστε τον σε κάποιο κλαδί όσο πιο κοντά στο σημείο που τον εντοπίσατε.
• Εάν εντοπίσετε έναν τραυματισμένο χαμαιλέοντα ή παρατηρήσετε κάποιον να κατέχει ή να πουλάει χαμαιλέοντες και βρίσκεστε στη Σάμο, επικοινωνήστε άμεσα με το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος στο τηλέφωνο 2273061191 (και για έκτακτα περιστατικά στο 6974744949). Εάν βρίσκεστε σε άλλες περιοχές της Ελλάδας επικοινωνήστε με τους κατά τόπους αρμόδιους φορείς προστασίας πανίδας ή με δασαρχεία της περιοχής σας.
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, μην αγγίξετε τον χαμαιλέοντα! Σε καμία περίπτωση μην πάρετε το ζώο μαζί σας στο σπίτι, το είδος αυτό προστατεύεται από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Τα ζώα αυτά είναι πολύ ευάλωτα στην ανθρώπινη παρουσία και αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία τους λόγω υπερβολικού άγχους. Αποφεύγουμε την επαφή με γυμνά χέρια. Προτείνουμε να χρησιμοποιήσετε μια εφημερίδα για να τον μεταφέρετε σε κάποιο ασφαλές σημείο.
Μάθετε περισσότερα για τον Μεσογειακό Χαμαιλέοντα της Σάμου από το παρακάτω βίντεο:
