Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΥΤΤΗ
Τους πληθυσμούς των δελφινιών στις ελληνικές θάλασσες απειλεί μια θανατηφόρα επιδημία που έχει ξεσπάσει στη Μεσόγειο. Περισσότεροι από 101 θάνατοι δελφινιών έχουν καταγραφεί τους τελευταίους 3 μήνες στην Ιταλία, με τους επιστήμονες της γειτονικής χώρας να έχουν πιστοποιήσει ότι για τους μαζικούς θανάτους οφείλεται ο ιός-φονιάς. Το γεγονός αυτό προκαλεί ανησυχία στους Έλληνες θαλάσσιους βιολόγους, που εκτιμούν ότι είναι θέμα χρόνου το θανατηφόρο μικρόβιο να περάσει και στα ελληνικά ύδατα. Προειδοποιούν μάλιστα ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας πραγματικής επιδημίας που αποτελεί το θαλάσσιο οικοσύστημα της ανατολικής Μεσογείου και τονίζουν ότι εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα θα πληγούν τα δελφίνια στο Ιόνιο και τσο Αιγαίο.
«O ιός ονομάζεται morbilivirus dolphini, πλήττει ιδιαίτερα τα ζωνοδέλφινα και βρίσκεται ήδη στα πελάγη της χώρας», δήλωσε στη Realnews η θαλάσσια βιολόγος Αναστασία Μήλιου του Ινστιτούτου για την Προστασία της Θαλάσσιας Ζωής «Αρχιπέλαγος». Η ανησυχία των ερευνητών του ινστιτούτου οφείλεται στο γεγονός ότι τα ζωνο-δέλφινα είναι πελαγικά είδη και συχνά μετακινούνται σε σημαντικές χιλιομετρικές αποστάσεις για να τραφούν και να αναπαραχθούν. «Τα δελφίνια που εκβράστηκαν στις ιταλικές ακτές κινούνται στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή μεταξύ της Κάτω Ιταλίας και του Ιονίου πελάγους», εξηγεί ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους» Θοδωρής Τσιμπίδης και προσθέτει: «Αυτό σημαίνει πως μπορεί τη μία ημέρα τα απειλούμενα θηλαστικά να βρίσκονται στη Σικελία και την επόμενη να παίζουν με τα κύματα έξω από τη Ζάκυνθο». Ταυτόχρονα υπενθυμίζει ότι το 2006 η ίδια ασθένεια είχε ξεκληρίσει εκατοντάδες δελφίνια στις ακτές της Ισπανίας, τονίζοντας: «Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας τον ιταλικό συναγερμό, προτού να είναι πολύ αργά».
Κλιματική αλλαγή
Μία από τις βασικότερες αιτίες εμφάνισης του ιού είναι η κλιματική αλλαγή, τονίζουν οι επιστήμονες. «Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 σημειώθηκε άνοδος της θερμοκρασίας στα νερά της Μεσογείου και έτσι ο ιός βρήκε πρόσφορο έδαφος για να εισβάλει από τον Ατλαντικό μέσω του Γιβραλτάρ και να μολύνει χιλιάδες θηλαστικά στην Ισπανία, στη Γαλλία και πιο πρόσφατα στην Ιταλία», εξηγεί η Α. Μήλιου. Παράλληλα, ο ιός βρίσκει ευάλωτα τα δελφίνια εξαιτίας της υποβάθμισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της δραματικής μείωσης των τροφικών τους ιχθυαποθεμάτων, επισημαίνουν οι υδροβιολόγοι. «Μία από τις κυριότερες αιτίες εξάπλωσης του ιού είναι ο άνθρωπος. Η υπεραλίευση που γίνεται στα μικρά αφρόψαρα (σαρδέλες, κολιοί, γόπες) καθώς και στα κεφαλόποδα (καλαμάρια, σουπιές, χταπόδια) στερεί από τα δελφίνια βασικά διατροφικά συστατικά. Επομένως, τα θηλαστικά δεν σιτίζονται επαρκώς και ο οργανισμός τους εξασθενεί», λέει η βιολόγος Νατάσα Κομνηνού της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Τα συμπτώματα
Χαρακτηριστικό σύμπτωμα των άρρωστων δελφινιών είναι η αλλόκοτη συμπεριφορά τους. «Τα άρρωστα θηλαστικά δεν μπορούν να τραφούν, καθώς εκφυλίζεται το σύστημα ηχοεντοπισμού που διαθέτουν στον εγκέφαλό τους, ενώ συχνά χάνουν τον προσανατολισμό τους και εκβράζονται. Ταυτόχρονα το δέρμα τους παρουσιάζει εκδορές και συρρικνώνεται η μυϊκή τους μάζα», εξηγεί η Α. Μήλιου.
Κάτω από κανονικές συνθήκες τα ζωνοδέλφινα μπορούν να ζήσουν μέχρι και 50 χρόνια. Για τον λόγο αυτό, οι επιστήμονες έχουν θορυβηθεί από τον θανατηφόρο «ιό», αφού τα νεκρά δελφίνια στις ιταλικές ακτές μόλις που ξεπερνούσαν την ηλικία των 20 χρόνων. «Αυτό αποδεικνύει ότι πολλά από τα θηλαστικά που γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’90 (στο πρώτο ξέσπασμα της επιδημίας) δεν κατάφεραν ποτέ να αναπτύξουν αντισώματα για να αντιμετωπίσουν τον θανατηφόρο ιό», υποστηρίζει ο Θ. Τσιμπίδης.
Κίνδυνος στον Κορινθιακό
Ανήσυχοι λόγω της έξαρσης του ιού είναι οι κάτοικοι και οι περιβαλλοντικοί φορείς στον Κορινθιακό κόλπο, όπου υπάρχει μία από τις πιο υγιείς αποικίες δελφινιών σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, καθώς την εποχή που πέθαιναν τα δελφίνια στις ακτές της γειτονικής χώρας οι κάτοικοι αντίκρισαν ένα νεκρό ζωνοδέλφινο, το οποίο εκβράστηκε στο λιμάνι της Κορίνθου σε προχωρημένη σήψη. «Τα δελφίνια τα θεωρούμε κάτοικους της περιοχής. Οι εκβρασμοί τους μαθαίνονται αμέσως. Οταν αντικρίσαμε το νεκρό ζώο ειδοποιήσαμε αμέσως τις λιμενικές Αρχές, ωστόσο ποτέ δεν εξακριβώθηκαν τα αίτια του εκβρασμού, καθώς το δελφίνι θάφτηκε τελικά στη χωματερή», τονίζει ο καπετάνιος Νίκος Βογιατζάκης, ο οποίος παρακολουθεί εδώ και χρόνια με το σκάφος του τα δελφίνια του κόλπου.
Οπως αναφέρουν οι επιστήμονες, υπάρχουν δεκάδες περιστατικά με εκβρασμένα ζώα, για τα οποία δεν τους ενημερώνει κανένας. Σύμφωνα με τη Ν. Κομνηνού, «στη χώρα μας χάνουμε κάθε χρόνο περίπου 100 δελφίνια και επαφίεται στην ευαισθησία του κάθε λιμενικού για το αν θα μας ειδοποιήσει προκειμένου να διενεργηθεί βιοψία στα νεκρά ζώα και να εξακριβωθούν τα αίτια θανάτου».
ΠΗΓΗ: REAL.GR
