Οι προηγούμενες σχετικές έρευνες που έχει διεξάγει το Αρχιπέλαγος, είχαν φανερώσει την ύπαρξη ιδιαίτερα σημαντικών, από οικολογικήςαπόψεως, ειδών μακροπανίδας στα οικοσυστήματα εσωτερικών υδάτων του νησιού. Με τη συνδρομή του ΕΛΚΕΘΕ, το οποίο διαθέτει επιστήμονες εξειδικευμένους στη μελέτη της ιχθυοπανίδας εσωτερικών υδάτων, επιτεύχθηκε μια πιο λεπτομερής, συλλογική καταγραφή των ειδών. Αποτέλεσμα της επιτόπιας έρευνας ήταν η καταγραφή βενθικού είδους ψαριού που ανήκει στο γένος Salaria, σημαντικού πληθυσμού Ευρωπαικών Χελιών, αλλά και διάφορα είδη αμφίβιων (π.χ. βάτραχοι, φρύνοι) και καρκινοειδών (π.χ. καβούρια).
Όπως τονίζει και ο Δρ Ιωάννης Λεονάρδος (καθηγητής Βιολογίας Ζώων στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και επιστημονικός συνεργάτης του Αρχιπελάγους) το γένος Salaria, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη ζωογεωγραφική εξέλιξη της ιχθυοπανίδας εσωτερικών υδάτων της Ικαρίας.
Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε και η ύπαρξη μεγάλων πληθυσμών χελιού, καθώς και ειδών καβουριού, δείγματα των οποίων θα αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω μελέτης από το εργαστήριο Ιχθυολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Αξιοσημείωτοι είναι δυστυχώς και οι μεγάλοι πληθυσμοί ξενικών ειδών ψαριών που έχουν εισαχθεί στους ποταμούς του νησιού από τον άνθρωπο (κινέζικο χρυσόψαρο – κυπρινοειδή, πεταλούδα, κ.ά.). Τα είδη αυτά, αναμένεται να αποτελέσουν βασικό παράγοντα υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, με μεγάλους και διαρκώς αυξανόμενους πληθυσμούς. Τα ψάρια ξεφεύγουν από τις τεχνητές λίμνες, όπου κάποιος περιβαλλοντικά ανίδεος εισήγαγε και διασκορπίζονται κατά μήκος των ποταμών. Κατά αυτόν τον τρόπο, ανταγωνίζονται τα αυτόχθονα είδη και επιβιώνουν εις βάρος των τελευταίων. Όπως δηλώνουν και οι ερευνητές από το ΕΛΚΕΘΕ, σε όσα ποτάμια υπήρξαν περιπτώσεις εισαχθέντων ειδών από τον άνθρωπο, τα οικοσυστήματα αυτά αναπόφευκτα οδηγήθηκαν στην καταστροφή.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία θα αξιοποιηθούν και χρησιμοποιηθούν προς την πραγματοποίηση του στόχου του Αρχιπελάγους, που είναι η διατήρηση και προστασία των οικοσυστημάτων αυτών, ιδιαίτερης σημασίας για τη βιοποικιλότητα που στηρίζουν αλλά και για την περιβαλλοντική ισορροπία του νησιού.
