Τα σκάφη Aegean Explorer και Ναυτίλος δραστηριοποιούνται αυτές τις μέρες στην περιοχή του Αγαθονησίου – μία σημαντική θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μας στο Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος εδώ και 2 δεκαετίες.
Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και σε νησιά όπως το Αγαθονήσι, το λεγόμενο “εθνικό ενδιαφέρον” περιορίζεται στις μεγαλοστομίες και τους σημαιοστολισμούς.
Η οικονομία του νησιού και η πρότερη οικονομική του αυτάρκεια απαξιώνεται εδώ και δεκαετίες. Για παράδειγμα στον τομέα της αλιείας το κράτος ουσιαστικά εξαγόρασε τους παράκτιους ψαράδες και αυτού του νησιού για να τους αφαιρέσει τις άδειες αλιείας, δίνοντας τους ένα πόσο επαρκές μόνο για να χτίσουν 2-3 “rooms to rent”, τα οποία σήμερα 9 Αυγούστου παραμένουν άδεια, σε ένα νησί με ελάχιστους επισκέπτες. Αντίστοιχα οι επιδοτήσεις που εντατικοποίησαν την κτηνοτροφία χωρίς προϋποθέσεις βιωσιμότητας, όχι μόνο κατέστρεψαν τα νησιά προκαλώντας υπερβόσκηση και μη αναστρέψιμη διάβρωση, αλλά και τους ίδιους κτηνοτρόφους. Με καταστραμμένους πλέον βοσκότοπους βρέθηκαν να εξαρτώνται από τις ακριβές εισαγόμενες ζωοτροφές. Παράλληλα αυτές οι μικρές κοινωνίες, που για να επιβιώσουν έχουν ανάγκη την αρμονική συνύπαρξη, βρέθηκαν σε αντιπαράθεση μεταξύ τους, καθώς όλα αυτά τα επιδοτούμενα αιγοπρόβατα περιφέρονται ανεξέλεγκτα προς αναζήτηση τροφής, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η οποιαδήποτε καλλιέργεια.
Ο δήμος του νησιού, χωρίς προσωπικό, προσπαθεί με τις δυνάμεις του να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των κατοίκων. Το κόστος ζωής είναι τουλάχιστον διπλάσιο αυτό των πόλεων, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι οι κάτοικοι για να μεταφέρουν ακόμα και κούτες με τρόφιμα από γειτονικά νησιά, χρεώνονται και για το τελευταίο κιβώτιο με κόμιστρο μεγαλύτερο από το εισιτήριο των επιβατών, σε ακτοπλοϊκές γραμμές που επιδοτούνται ως “άγονη γραμμή” με πολλές χιλιάδες ευρώ ημερησίως.
Χωρίς λοιπόν να έχουν πια δικαίωμα επαγγελματικής πρόσβασης στη θάλασσα και έχοντας στραφεί στον τουρισμό που για άλλη μία χρονιά δεν ήρθε, αναρωτιόμαστε πώς οι κάτοικοι αυτού του μικρού ακριτικού νησιού θα επιβιώσουν τον χειμώνα; Πόσοι από αυτούς που μας εκμυστηρεύονται ότι αυτή η κατάσταση δεν πάει άλλο θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, όπως έχουν ήδη κάνει και τόσοι πολλοί συμπολίτες τους. Μήπως πρέπει λοιπόν να αναρωτηθούμε από ποιους κινδυνεύουν αυτά τα μικρά νησιά και ποιοι είναι αυτοί που υποσκάπτουν το μέλλον τους, τα απαξιώνουν και με τις πολιτικές τους διαχρονικά τα ωθούν στην ερημοποίηση;
