Το φετινό χειμώνα και άνοιξη το Αρχιπέλαγος συνέχισε την καταγραφή της θαλάσσιας και χερσαίας βιοποικιλότητας, καθώς και των παραγόντων υποβάθμισης, σε διάφορες περιοχές του Αν. Αιγαίου, με στόχο την ανάδειξη προστατευόμενων περιοχών, αλλά και την ανάπτυξη αποτελεσμάτικών μέτρων διαχείρισης. Η ερευνητική ομάδα η οποία αποτελείται από 21 ερευνητές από 9 ευρωπαικές χώρες, εργάζεται στις βάσεις στην Ικαρία και στον Αγ. Μηνά (Φούρνοι). Αντιμετωπίζοντας συχνά αντίξοες συνθήκες, όλα τα μέλη της ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους, μπόρεσαν να συνεχίσουν αυτό το δύσκολο έργο χωρίς τη χρήση κρατικών ή ευρωπαικών χορηγήσεων, αλλά με πραγματικά εθελοντική προσφορά.

Θαλάσσια Έρευνα

Η θαλάσσια ερευνητική ομάδα εργάστηκε στην περιοχή της Ικαρίας και των Φούρνων και επικεντρώθηκε στην καταγραφή της βιοποικιλότητας των πληθυσμών των ψαριών, ασπόνδυλων οργανισμών και φυκών, μέσω υποβρύχιας βιολογικής χαρτογράφησης με τη χρήση μεθόδων οπτικής καταγραφής (visual-census). Η μελέτη αυτή υλοποιείται για 4ο συνεχόμενο έτος στην περιοχή.

Στη θαλάσσια ερευνητική ομάδα προστέθηκε ο γερμανός επιστήμονας Dr. Frank Veit, ο οποίος ανέλαβε την έρευνα του Αρχιπελάγους στους πληθυσμούς των θαλάσσιων θηλαστικών.

Χερσαία Έρευνα

Η εργασία της χερσαίας ερευνητικής ομάδας επικεντρώθηκε στα παρακάτω:

Φυτολογική έρευνα: Μελέτη του δάσους αιωνόβιων Πλάτανων (Platanus orientalis) στην περιοχή Πέζι Ραχών Ικαρίας, με στόχο την ανάδειξη προστατευόμενης περιοχής

Φαρμακολογική έρευνα:

• καταγραφή παραδοσιακών χρήσεων φαρμακευτικών φυτών που χρησιμοποιούνται στα νησιά,
•  χημική ανάλυση δειγμάτων φυτών για των εντοπισμό βιοδραστικών ουσιών (η έρευνα αυτή γίνεται σε συνεργασία με το Τμήμα Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών

Γεωλογική έρευνα

Η γεωλογική έρευνα επικεντρώθηκε στη μελέτη ιζηματογενών περιοχών της Ικαρίας στις οποίες υπάρχουν απολιθώματα 5 εκατομμυρίων χρόνων, με στόχο την ανάδειξη προστατευόμενων περιοχών

Αγρονομική έρευνα:

– έρευνα για τον περιορισμό της χρήσης χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων στα νησιά και την προώθηση της βιολογικής καλλιέργειας, καθώς και παραγωγή σχετικού ενημερωτικού υλικού για τους αγρότες,
– ανάλυση δειγμάτων χώματος για την περιεκτικότητά τους σε θρεπτικά συστατικά. Οι αναλύσεις γίνονται στα εργαστήρια του Αρχιπελάγους, και προσφέρονται δωρεάν στους αγρότες, με σκοπό να αποτραπεί η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων,

– συνέχιση της συλλογής σπόρων από την Τράπεζα Σπόρων του Αρχιπελάγους, καθώς και καλλιέργεια επιλεγμένων τοπικών ποικιλιών

Έρευνα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: αιολική, ηλιακή, υδρογόνο, καθώς και στις πιθανές εφαρμογές τους στα νησιά του Αιγαίου. Ως αποτέλεσμα η ερευνητική βάση του Αρχιπελάγους στην Ικαρία, πρόκειται έως το τέλος του χρόνου να βασίζεται ενεργειακά σε ανανεώσιμες πηγές. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης που χρησιμοποιεί ως καύσιμο τη βιομάζα (ελαιοπυρήνα από τα ελαιοτριβεία του νησιού).

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Το Ιανουάριο το Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας του Αρχιπελάγους ήρθε σε συνεργασία με το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Ρόδο, έτσι ώστε να αναλάβει την πρακτική άσκηση των φοιτητών του μεταπτυχιακού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η πρακτική άσκηση θα πραγματοποιείται κάθε άνοιξη και καλοκαίρι, με θέμα τη χρήση της εφαρμοσμένης έρευνας και μελέτης των φυσικών οικοσυστημάτων, στην περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Στα πλαίσια αυτής της πρακτικής άσκησης συνεργάζονται οι μεταπτυχιακοί φοιτητές με τους επιστήμονες πεδίου του Αρχιπελάγους, με στόχο την παραγωγή υλικού περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Το υλικό αυτό βασίζεται στα αποτελέσματα της έρευνας του Αρχιπελάγους για τη μελέτη του περιβάλλοντος του Αιγαίου, και χρησιμοποιεί οπτικοακουστικό υλικό (βίντεο, φωτογραφίες) από τα θαλάσσια και χερσαία οικοσυστήματα των νησιών.

Την ερευνητική βάσητης Ικαρίας επισκέφθηκαν και τελειόφοιτοι φοιτητές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ημερίδα στην Ικαρία

Το Αρχιπέλαγος Αιγαίου και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας της οργάνωσης, διοργάνωσε Σάββατο 8/4, ημερίδα με θέμα τη μετεκπαίδευση νέων επιστημόνων περιβάλλοντος σε οργανισμούς, ινστιτούτα, και άλλους σχετικούς φορείς, στις χώρες της Ε.Ε.

Στην ημερίδα έλαβαν μέρος εκπρόσωποι φορεων που προσφέρουν υποτροφίες σε νέους επιστήμονες, από την Ιταλία, Ισπανία, Τσεχία, Αγγλία και την Αυστρία. Ενώ από την Ελλάδα συμμετείχαν εκπρόσωποι από τους παρακάτω φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης, οι οποίοι προγραμματίζουν στο μέλλον να προσφέρουν αντίστοιχες υποτροφίες σε Ελληνες φοιτητές και νέους επιστήμονες: 3η Διευθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθηνών, Ινστιτούτο Κατάρτισης «Ηλιάννα Παππή», Κεντρο Ψηφιακής Κατάρτισης Ευρωτεχνική, 1ο ΣΕΚ Τρικάλων, Εταιρείες περιβαλλοντικών συμβούλων Ατλαντίς και IDEC.

Με την ημερίδα αυτή, το Αρχιπέλαγος, φέρνοντας σε επαφή τους παραπάνω φορείς, στοχεύει να βοηθήσει στη δημιουργία του απαραίτητου πλαισίου, το οποίου θα επιτρέψει σε νέους Ελληνες επιστήμονες περιβάλλοντος και φοιτητές, κυρίως αυτούς που προέρχονται από τα νησιά, να αποκτήσουν μετεκπαίδευση υψηλού επιπέδου σε άλλες Ευρωπαικές χώρες.